Çiriş nedir, nasıl pişirilir.

Merhaba,

Yaklaşık üç haftadır bu sene pazarlarda gördüğüm ve ''çiriş'' diye adlandırılan ve Erzurum dan geldiği söylenen bir otun peşindeydim.

Bu hafta nihayet kısmet oldu. Yarım kilo aldım, eve gelince bol suya koydum, neredeyse bir gün boyunca bekledi. Ara ara suyunu döktüm, bayağı bir taş, kum çıktı.

Çiriş i alırken bir hanım bana sormaz mı, nasıl yapılıyor, ben de alayım mı diye. Ben de dedim ki, valla bilmiyorum; ıspanak gibi pişireceğim.

Öyle de pişirdim, içine de bakliyat olsun diye bulgur koydum. Ama benim koyduğum miktar çok geldi, siz daha az koyunuz.

Çiriş leri mutfağa getirdiğimde fotoğraflarını çekmeyi unutmuşum. Foto araken, favori mekanımda aynı tarife rastladım. Bir gururlandım ki kendimle.


 
kaynak; http://cahidejibek.com/2013/04/13/bulgurlu-ciris-otu-yemegi/#more-16267

Önce yağ ve tuz.

sonra bir koca soğan.
 

Sonra Çiriş ler.

Bu miktar bulgur fazla geldi, bilginize.

Geçen Yaz yaptığım domates sosum. Konserve.

Sarımsak.

Karıştırdım, su eklemedim, sosum sulu idi çünkü.

 

Kapattım düdüklüyü.
Öttükten sonra 10 dk pişirdim.

Annemin aldığı süzgeç. Pek şık değil mi.
Sağolsun.

Sinbo nun, Belgin de görüp beğendiğim, otomatik sabunluk. Nihayet Migros ta buldum. 26 Tl.
Ilk beğendiğimde fiyatı 10 Tl ydi. Enflasyon!!!

Pişti. Denedim, bence nefis bir tadı var. Pırasa ya benziyor diyebilirim. Bundan böyle bizim eve girecek. Hem şimdi herkes almıyor diye, ilaçsız dır, öyle dağlardan topluyorlardır. Olamaz mı???

Evet su eklenebilir ama ben sevdim böylesini.



Çiriş otunun çiçeklendiği zaman ki hali. Ne güzel değil mi.
Kaynak; http://cahidejibek.com/2013/04/13/bulgurlu-ciris-otu-yemegi/#more-16267

Net te bir araştırma yaptım;
Buyrun;

İlki tarifler, kaynak;  http://www.ailevekadin.com/yazar.asp?pg=2&id=484&yid=3

Çiriş salatası

Malzemeler:
Yarım kilo çirişotu, sızma zeytinyağı, 1 diş sarımsak, 1 adet limonun suyu

Hazırlanışı:
Çirişlerin saplarının birleştiği zarı sıyırın, uçlarını kesin. Hepsini iyice yıkayın. Kaynar su dolu bir tencerenin içinde çirişleri yumuşayana kadar haşlayın. Soğuk suyun altından geçirip, suyu iyice akana kadar süzdürün. Bir karıştırma kabına arzu ettiğiniz miktarda sızma yağ, limon suyu koyun. Sarımsağı bir miktar tuzla dövün ve bu sosa ekleyin. Hepsini çatalla karıştırın ve üzerine çirişleri ekleyin. Sos heryere bulaşana kadar karıştırın. Bir servis tabağına düzgünce yerleştirip servis yapın. Bu aşamada biraz yoğurtla karıştırıp, serinletici bir lezzet elde edebilirsiniz.


Zeytinyağlı çiriş

Malzemeler:
1 kilo çiriş otu, 2 adet havuç, 1 adet kuru soğan, yarım çay bardağı sıvıyağ, yarım çay bardağı pirinç, tuz,1 tatlı kaşığı şeker, 1 tatlı kaşığı salça veya 2 adet domates.

Hazırlanışı:
Çirişleri güzelce ayıklayıp iyice yıkayın. Soğanları yemeklik olacak şekilde doğrayın. Havuçları da istenen şekilde doğrayın, sıvıyağda soğanları ve havuçları pembeleşene kadar kavurun. 1 tatlı kaşığı salçayı veya domatesleri de doğrayıp ekleyerek biraz daha kavurun, sonra çirişleri ekleyip bir iki çevirin. Pirinç, tuz ve şekeri de ilave ederek, üstüne de sıcak su ekleyerek pişmeye bırakın. Pirinçler pişti mi, çirişler çabuk piştiği için ateşten alın. Üzerine limon sıkarak soğuk servis yapın.



Eski bir şifa kaynağı
Çiriş, birçok bölgede “şifalı ot” olarak tanınır. Nerdeyse her hastalığa derman olduğuna inanılır. Erzurum’da pazarda çiriş satan yaşlı bir köylü şunları söylemişti: “Ne hastalığınız olursa olsun, çiriş pişirip yediğinizde hiç birinden eser kalmaz.” Çiriş bitkisi çok eskiden beri tedavi amacıyla da kullanılmaktadır. Eski zamanlada çiriş köklerinden hazırlanan merhemler uyuz ve frengi hastalıklarının tedavisinden kullanılırmış. Dahilen idrar artırıcı özelliği de vardır. Ayrıca bazı türlerinin köklerinden elde edilen kök ekstraktlarının (glukomannazlar) anti-tümör etkisi olduğu tespit edilmiştir.

Çiriş otu, kolestrol ve hipertansiyon

Birçok bölgede yetişen çirişin neredeyse her hastalığa derman olduğuna inanılır. Nisan ayından itibaren pazarlarda boy göstermeye başlayan çiriş, 50-100 cm boyunda bir bitkidir. Fazla uzamamış zambaklara benzeyen yaprakları uçlarına doğru sivrileşir. Körpeyken yapraklarından yemek yapılır.


Tadına doyulmaz
Çiriş, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da sevilerek tüketilmektedir. Mesela; Sivas’ta en çok kuzu kulağıyla birlikte yağlı ve soğanlı olarak pişirilmektedir. Bayburt yemekleri arasında “Çirişli Bulgur” meşhurdur. Hele de kavurma ile pişirildiğinde tadına doyulmaz. Ayrıca çiriş yaprakları, maydonoz gibi börek ve gözlemelerde sade ve kıymalı iç malzemesi olarak, ya da ıspanak gibi yumurtayla kavrularak da tüketilebilmektedir.
Çiriş, otlu peynir yapımında da kullanılmaktadır. Çirişin köklerinden de bir zamk çeşidi elde edilir. Kökler dilimlere ayrıldıktan sonra kurutulur ve değirmende öğütülerek toz haline getirilir. Bu zamk genellikle ayakkabıcılık, ciltçilik ve çantacılıkta kullanılır.


Bir diğer site de;
Kaynak;  http://www.saglikaktuel.com/bitki-ansiklopedisi-ciris-otu-nedir-faydalari-nelerdir-1506.htm

 

Diğer İsimleri : Sarızambak, Asphodelus ramosus, Liliaceae
Botanik Bilgi : Zambakgillerden; beyaz çiçekli bir bitkidir. Kökündeki yumrulardan 'Çiriş' yapılır. Ülkemizde çiriş bitkisinin genç sürgünleri ve taze yaprakları sebze olarak pişirilip tüketilmektedir. Nisan-Temmuz aylarında çiçek açar.
Bilinen Bileşimi : Nişasta, inulin, acı madde.
Faydaları :

Kadınlarda görülen beyaz akıntıyı keser.

Memeli basuru tedavi eder.

Mafsal ağrılarını dindirir.

İdrar söktürür.

Regl düzenler, regl söktürür.

Saçkıran tedavisinde kullanılır.
 

Kullanım Şekli ve Dozu : 2 bardak suya 30 - 40 gram bitki konularak kaynatılıp balla tatlandırılıp günde 3 defa yemeklerden evvel içilir.

ve bir de bu site deki bilgiler var, 

Kaynak; http://www.endersarac.gen.tr/ciris-otunun-faydalari.html

Bu bitkinin yaprakları pırasa yaprağına benzer. Fakat ondan uzun ve ensizdir. Nisan, Temmuz ayalarında çiçek açar. İğ biçiminde yumruları vardır. Memleketimizde marmara, ege ve akdeniz bölgelerinde yetişir.
Faydaları: Çiriş otunun kökünü meyan kökünün kaynamışında veya kereviz yahut maydanoz suyunda kaynatıp içmek sidiği idrar eder. mesana taşını sürer. Sarılığa ve başlayan istiska’ya yani vücudunuzdaki ağrıya faydalıdır. Cinsel gücü artırır. Kökünden 3 veya 4 grm kadar bal suyuyla içmek nefes darlığına ve öksürüğe iyi gelir, fayda eder. Kökünün çiçeğini ve yapraklarını sirke ile kaynatıp yılanın soktuğu yara üzerine vurarsak iyi gelir. Çiriş otunun yapraklarını ve tohumunu sirke ile içmek akrep zehirini ve diğer zehirleri giderir.
Çiriş otunun kökünü arpa unuyla veya mısır baklası unuyla kaynatıp memelerin, zeker ve haya’nın hararetli şişlerine vurmak faydalıdır. Kökünü yakıp külünü bal ile karıştırıp saç dökülen yere sürülürse saç getirir. Bundan başka çiriş otundan yapılan ilaçlar, göz ağrılarını, kulak ağrılarını ve iltihabını giderir. Yanıklara faydalıdır. Kökünü yakıp tütsü yapmak sıçanları kaçırır.

Kalın sağlıcakla.
Bu anne cimnastiğe gider...